چکیده

هدف این پژوهش بررسی رابطه "معنویت در کار" و "مسئولیت‌پذیری" با" عملکرد آموزشی" معلمان دوره ابتدایی شهر قم بود. پژوهش حاضر از نظر رویکرد؛ کمی، ازنظر هدف؛ کاربردی، از نظر شیوه گردآوری اطلاعات؛ پیمایشی و از نظر روش تحلیل؛ توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق مدیران شاغل ابتدایی آموزش‌وپرورش شهر قم (تعداد: 544 نفر)، در سال تحصیلی 97-96 بودند، که تعداد نمونه با کمک جدول مورگان 224 نفر انتخاب و با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- تصادفی ساده، با کمک ابزار پرسشنامه، داده‌های موردنظر دریافت شد، تمامی پرسش‌نامه‌ها از روایی (صوری و محتوایی) و پایایی لازم (با روش آلفای کرونباخ) برخوردار بودند(پرسش‌نامه معنویت در محیط کار با آلفای  82/0، پرسش‌نامه مسئولیت‌پذیری با آلفای 89/0، پرسش‌نامه عملکرد آموزشی با آلفای  92/0). یافته‌ها نشان داد که بین مولفه های سه گانه رابطه معنادار ۳۲۸/. با ضریب تعیین 108/0 وجود دارد. همچنین بررسی رابطه های دو طرفه بین مولفه ها نشان داد که بین مؤلفه های "معنویت در کار" و "مسئولیت‌پذیری" ضریب همبستگی معنی دار ۲۸۴/. و ضریب تعیین 08/0 وجود دارد، مولفه های "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معلمان با ضریب همبستگی معنی دار 297/. و ضریب تعیین 088/0 رابطه مثبتی داشتند و مولفه های "مسئولیت‌پذیری"  و "عملکرد آموزشی" معلمان با ضریب همبستگی معنی دار  218/. و ضریب تعیین 078/0 رابطه مثبتی داشتند. که میزان این رابطه در مردان بیشتر از زنان است (به‌غیراز رابطه "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معلمان که یکسان است). در هر سه مولفه نیز، نمره زنان از مردان بیشتر بود که این تفاوت در مولفه های "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معنادار و در مولفه "مسئولیت پذیری" غیر معنادار به دست آمد. مبتنی بر یافته‌ها، نتیجه‌گیری می‌شود که تقویت دو عامل "معنویت در کار" و "مسئولیت‌پذیری"، اثربخشی "عملکرد آموزشی" معلمان ابتدایی را افزایش خواهد داد. همچنین پیشنهاد می‌شود که مؤلفه‌های "معنویت در کار" و "مسئولیت‌پذیری" در ملاک‌های رتبه‌بندی و ارتقای معلمان نیز مورداستفاده قرار گیرد.