نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
اقدام پژوهی روشی منحصر بفرد در پژوهشهای حوزهی علوم تربیتی است که طی آن کاروران با اندیشهی بهبود به پژوهش در محیط آموزشی خود میپردازند. در مقالهی حاضر کوشش شد تا با شناخت ویژگیهای روششناختی اقدامپژوهی، رابطهی عمل تربیتی معلم با کاربرد روش اقدامپژوهی بر اساس همبستگی نظری این روش تحقیق با رویکرد نظریهی زنده طرح و بررسی گردد. در این راستا با روش تحلیلی-توصیفی رابطهی بین عمل تربیتی معلم با ترکیب نظریههای برآمده از تفکر پژوهشی او طی فرآیند اقدامپژوهی و کنش مبتنی بر این نظریهها تبیین شد. بهطور خاص، با بررسی تاریخچهی اقدامپژوهی به استناد منابع معتبر سه هدف کلیدی مبنی بر بازنگری مبناهای نظری و مشخصههای روششناسانه اقدامپژوهی؛ مفهومپردازی نظری نقش معلم بهعنوان کارگزار فکور در قالب رویکرد «نظریهی زنده»؛ و تأکید بر رابطهی اقدامپژوهی با عملکرد تربیتی مبتنی بر نظریهی معلم مورد تحلیل و توصیف واقع شد. نتایج این بررسی مبین این موضوع واقع گردید که در قلمرو روششناختی، اقدامپژوهی میتواند بهعنوان یک استثناء در میان روشهای پژوهش در حوزهی علوم انسانی و بهویژه علومتربیتی، خاستگاه نظریهپردازی تربیتی معلم فکور و متعاقب آن، پیوند عمل تربیتی او با نتایج برآمده از این نظریهپردازی واقع شود.