چکیده

اهداف: هدف اصلی این مقاله، طراحی و اعتبار سنجی الگویی برای تدریس کیفی در دانشگاه‌ها است. روش: این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و کمی انجام شده است؛ به همین منظور و در گام اول و در مرحله کیفی، تعداد 12 نفر از خبرگان آموزش دانشگاهی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونه‌گیری نظری انتخاب و به صورت نیمه ساختار مند مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، از بررسی توسط اعضاء (مصاحبه) و روش چند سویه نگری منابع داده‌ها و برای بررسی پایاییِ کدگذاری‌های انجام شده، از روش‌های پایایی باز آزمون و روش‌ پایایی توافق بین دو کدگذار استفاده گردید. در گام دوم و در مرحله کمی و برای اعتبارسنجی الگوی نظری به‌دست‌آمده از مرحله کیفی، پرسشنامه‌ای طراحی و در بین 154 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه شاهد که با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند توزیع و گردآوری شد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: در نتیجه این مطالعه، مؤلفه های ضروری در تدریس کیفی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها ؛ شامل: تعیین نقطه شروع تدریس، روش‌های تدریس، رهبری و مدیریت کلاس، پیاده‌سازی طرح درس، مدیریت زمان، ابتکار و نوآوری در کلاس، مدیریت تفاوت‌ها، تحریک و تسهیل یادگیری، پژوهش محور کردن تدریس، ارتباط و تعامل، بهره‌گیری از تجهیزات و امکانات، جلب مشارکت و همکاری در کلاس درس و همکاری اعضای هیئت‌علمی با هم؛ می‌باشند. در مرحله کمی الگوی به‌دست‌آمده از بخش کیفی، بررسی وبا بهره‌گیری از روش معادلات ساختاری، تحلیل و مورد تائید قرار گرفت.